Ορκάδες, Νότιες

(South Orkney Islands). Αρχιπέλαγος (622 τ. χλμ.) του νοτιοδυτικού Ατλαντικού, μεταξύ των παράλληλων 60° και 61° νότιου πλάτους του ισημερινού και των μεσημβρινών 44° και 47° δυτικού μήκους Γκρήνουιτς. Τα κυριότερα νησιά είναι τέσσερα, δυο μεγάλα (Κοροναίησον και Λώρη) και δύο μικρότερα (Σινύ και Πάουελ), που περιβάλλονται από πολυάριθμα νησάκια και σκοπέλους. Το νησιωτικό συγκρότημα, ακατοίκητο, αποτελεί ένα τμήμα της νησιωτικής αυτής γιρλάντας, που σαν τόξο με την κυρτότητα προς τα Α βρίσκεται μεταξύ της Ανταρκτίδας (Ανταρκτικής χερσονήσου) και του άκρου της Νότιας Αμερικής (Γης του Πυρός). Όλα αυτά τα αρχιπελάγη, που έχουν σχηματιστεί κατά το μεγαλύτερο μέρος από ηφαιστειογενή πετρώματα, αντιπροσωπεύουν τα ψηλότερα τμήματα και έχουν κατά συνέπεια αναδυθεί από μια μακριά υποβρύχια ράχη, στο δυτικό και βόρειο πλευρό της οποίας υπάρχουν αβυσσικά βάθη, και η οποία δημιουργήθηκε από συρρίκνωση και ηφαιστειακές εκχύσεις κατά τη διάρκεια των ορεογενετικών παροξυσμών του τέλους του Τριτογενούς. Στα νησιά αυτά δεν υπάρχει βλάστηση. Πολιτικά, οι Ν.Ο., που τις ανακάλυψαν το 1821 ο Άγγλος Τζωρτζ Πάουελ (γι’ αυτό μερικές φορές ονομάζονται νησιά του Πάουελ) και ο Αμερικανός Ναθάνιελ Πάλμερ, αποτελούν μαζί με τις νότιες Σέτλαντ και το τμήμα της Ανταρκτικής που περιλαμβάνεται μεταξύ των μεσημβρινών 20° και 80° δυτικού Γκρήνουιτς, το Βρετανικό Ανταρκτικό Έδαφος. Τα νησιά αυτά όμως τα διεκδικεί η Αργεντινή, που τα ονομάζει Ίσλας Ορκάντες ντελ Σουρ και διατηρεί (στο νησί Λώρη) μετεωρολογικό και τηλεγραφικό σταθμό.